Zo reken je als leerkracht af met dat eeuwige schuldgevoel

Zo reken je als leerkracht af met dat eeuwige schuldgevoel

 

Je bent die enorm gepassioneerde leerkracht die keihard werkt om zijn/haar leerlingen het allerbeste te kunnen geven en toch word je regelmatig overvallen door een heel vervelend schuldgevoel. Er is nog zoveel meer dat je zou willen doen, maar je hebt er gewoon de tijd en de energie niet voor.

En misschien dacht je tot vandaag dat je de enige was, maar geloof me…je bent echt niet de enige leerkracht die regelmatig te kampen heeft met schuldgevoel. In deze blog geef ik je waardevolle tips over hoe je kunt afrekenen met schuldgevoelens.

Twee weken geleden schreef ik de blog: Ben je leerkracht en ervaar je een hoge werkdruk? Stop dan direct met deze 5 dingen. Uit de reacties die ik op deze blog kreeg, kon ik opmaken dat er veel leerkrachten last hebben van een schuldgevoel en dat ze het ook een van de moeilijkste dingen vinden om aan te pakken.

Reacties op de blog:

“Nou…Vooral die laatste. .. altijd dat gevoel dat het net niet goed genoeg is….waar doe ik het voor?”

“Zo herkenbaar. Maar het nee zeggen tegen dingen, blijft zo vreselijk moeilijk en er komt dan weer schuldgevoel boven.”

Ik zag dit als een goede aanleiding om eens een blog speciaal aan het schuldgevoel van leerkrachten te wijden.

 

Wat is schuldgevoel?

Schuldgevoel is het nare gevoel dat omhoog komt als je graag meer had willen doen, dan dat je daadwerkelijk hebt kunnen doen.

En schuldgevoel gaat vaak gepaard met allerlei negatieve gedachten:
– “ben ik een slechte leerkracht als ik dit niet meer wil doen?”
– “zou ik nog langere werkdagen moeten maken of nog meer werk mee naar huis moeten nemen?”
– “wat zullen ouders wel niet van me denken als ik niet elke dag alle schriften nakijk?”

En reken maar dat ook ik daar heel erg veel last van heb gehad.

Zo voelde ik me bijvoorbeeld schuldig als ik een keer eerder naar huis ging om mijn dochter een keertje zelf naar sport te kunnen brengen of dat ik als directeur niet altijd bij speciale activiteiten op mijn school aanwezig kon zijn, omdat ik bijvoorbeeld directie-overleg gehad of omdat ze op mijn vrije dag vielen.

Ook langer geleden, in mijn tijd als leerkracht had ik er regelmatig mee te maken.  Aan het einde van een werkdag dacht ik geregeld: “Heb ik vandaag wel iedereen voldoende zorg en aandacht gegeven”, terwijl ik die dag geen moment op mijn stoel had gezeten.

Is dit herkenbaar voor je?

 

Zo pak je het schuldgevoel als leerkracht zijnde aan

 Toch weet ik uit eigen ervaring dat je het zo schuldig voelen ook kunt aanpakken. En dit aanpakken bestaat uit drie onderdelen, namelijk: leren accepteren, het creëren van helpende gedachten als het schuldgevoel opduikt en een aantal praktische tips. Ik zal ze hieronder verder uitwerken.

Acceptatie:

• Accepteer dat dingen nu eenmaal gaan zoals ze zijn gegaan en dat je het probleem door schuldgevoel echt niet oplost. Zie het als een ervaring waar je van mag leren.
• Accepteer dat je als leerkracht nu eenmaal te maken hebt met beperkingen in de vorm van ruimte, materialen, geld, begeleiding, etc. Dit zijn nu eenmaal feiten waar jij het als leerkracht mee zult moeten doen.
• Accepteer dat je niet elke dag alle kinderen bereikt en kunt helpen. Kom je er aan het einde van een dag achter dat je 1 of 2 kinderen die dag te weinig hebt gezien en te weinig aandacht hebt gegeven? Schrijf hun namen op en start je eerstvolgende dag met aandacht voor hen.

Helpende gedachten:

Zodra je jezelf betrapt op schuldgevoel en negatieve gedachten, kun je helpende gedachten formuleren die het schuldgevoel verminderen of zelfs laten verdwijnen. Ik heb hieronder een aantal voorbeelden van helpende gedachten geformuleerd. Jij kunt er vast ook voor jou een aantal formuleren.

• Ik kan nu wel denken dat ik nog harder moet werken, nog langere dagen moet maken en nog meer werk mee naar huis moet nemen, maar wat hebben mijn leerlingen aan mij als ik door dat extreem harde werken straks compleet opgebrand langdurig thuis zit? Dus het is oké dat ik nu stop voor vandaag, mijn spullen inpak, naar huis ga en de rest van de dag aan mezelf en mijn gezin besteed.
• Elke dag is een nieuwe dag. Ik blijf niet piekeren over alles wat me gisteren niet is gelukt of wat er is misgegaan, maar zie elke nieuwe dag als een kans om te leren van mijn fouten en om het nu anders te gaan doen.
• Het is oké dat ik niet de perfecte leerkracht ben en er is niets mis mee als mijn leerlingen en anderen dit zien of merken. Ik ben geen robot, maar een mens van vlees en bloed en met emoties en gevoelens.

Praktisch:

Hieronder nog een aantal praktische tips:

• Zorg erg goed voor jezelf. Neem voldoende rust, zorg voor ontspanning, ga sporten en eet gezond, zodat je elke dag topfit voor de klas kunt staan.
• Zet je gezin/familie op de eerste plaats. Zij zijn jouw eerste prioriteit en daarna komt pas de rest.
• Vergelijk jezelf niet met anderen, dat geeft alleen maar stress. Jij bent goed genoeg op jouw eigen, unieke manier.

Heb jij als leerkracht ook regelmatig last van een schuldgevoel? Hoe ga jij daar mee om? Heb je nog goede tips?

Ben je tot de conclusie gekomen na het lezen van deze blog dat jij als leerkracht toch wel regelmatig geplaagd wordt door schuldgevoelens en wil je graag leren hoe je dit beter kunt loslaten?

Misschien kan ik je door coaching daarin een stukje verder helpen.

p.s. weet je dat veel leerkrachten door mij gecoacht mogen worden in het kader van duurzame inzetbaarheid?